Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, CNN Türk canlı yayınında gündeme dair önemli değerlendirmelerde bulundu. Suriyelilerin geri göndermesiyle ilgili gündeme ilişkin açıklama yapan Çavuşoğlu, 2022 yılının ilk 3 ayında 21 bin göçmenin geri gönderildiğini söyledi. Çavuşoğlu, güvenli ve gönüllü geri dönüşlerin olması gerektiğini ifade etti. Rusya-Ukrayna savaşına dair de önemli değerlendirmeler yapan Bakan Çavuşoğlu, Türkiye'nin garantörlüğü konusuna değinirken Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir'in Türkiye'de görüşmesinin masada olduğunu ancak bir araya gelmeleri için şartların oluşmasının gerektiğini belirtti.
Bakan Çavuşoğlu'nun açıklamalarından satır başları şu şekilde:
SURİYELİYİ "GÖNÜLLÜ GÖNDERME" PLANI NE?
Yaklaşık 3.7 milyon Suriyeli göçmen var. Diğer sorunlu bölgelerden de Türkiye'ye gelenler oldu. Düzenli, düzensiz göçmenler 5 milyona yakın. Bazıları ülkelerine döndü. Bazıları Batı ülkelerine gittiler.
Mülteci meselesini siyasete alet etmemek gerek. Onurlu bir dönüşten bahsediyoruz. İnsanların ülkelerine dönmesini de sağlamak lazım, bunu da sağduyulu bir şekilde yapmak lazım. İnsan haklarına saygılı, uluslararası hukuka ve kendi anayasamıza uygun bir şekilde yapmak lazım.
Göndereceğimiz mültecilerin can güvenliklerini garanti altına almamız lazım. O insanlar evlerine döndükten sonra temel ihtiyaçlarını karşılamak lazım. Barınak, çocuklarına eğitim, hastane, iş imkanı yaratacak projeler gibi.
Geçen sene yurt dışına gönderdiğimiz göçmen sayısı 100 binlerde. Bu sene geri gönderilen göçmen sayısı ilk 3 ayda 21 bin. Afganistan'a dahi 9 bin 700 göçmen gönderdik. Avrupa'ya geçmek için Türkiye'yi transit olarak kullanmak istiyorlar. Buraya geldiğinde mümkün olmadığını görerek geri dönmek istiyorlar. Gönderdiğimiz göçmenler gönüllü olarak geri döndü.
Geçen yıl kaçak yollarla ülke içine girmeye çalışan 451 bin göçmenin ülkeye girişini engellemişiz. 2022'de ise şu ana kadar 127 bin göçmenin Türkiye'ye girişi engellendi. Duvarlar, çitler, optik kameralar gibi alınan tedbirler var. Zaten AB de alınan tedbirleri destekliyor. Sınırda inşa edilen duvarlar dahil projelere katkı sağlıyor. Onların da amacı Türkiye'ye gelmesinler, sonrasında Avrupa'ya gitme riski var.
Göçmenleri geri göndermeye devam ediyoruz. Güvenli, gönüllü ve onurlu geri dönüşler olmalı.
SURİYE REJİMİ İLE GÖRÜŞME OLUR MU?
İstihbarat düzeyinde diyalog olabilir.Göçmen sorunu, sığınmacı sorunu Esad rejimiyle tanımadan da olsa angajmana girilebilecek bir sorun mudur? Uluslararası hukuk çerçevesinde çözümün bulunması gerektiği için BM ve uluslararası örgütlerin (rejimle) angajmana girmesi lazım. Rejim taahhütte bulunacaksa onlara bulunması lazım.
RUSYA-UKRAYNA SAVAŞI
Savaşın devam etmesini isteyen ülkeler var. Putin ve Zelenskiy, her ikisi de bir araya gelme konusunda olumlu şeyler söylüyor. Türkiye'de bir araya gelme planı hala masada. Şartlar oluşursa bir araya gelecekler. Her iki taraf için en zor konu Donbas ve Kırım'ın statüsü. Sonuçta iki liderin bir araya gelmesi hala masada, soru ise ne zaman gelecekleri. Her an olabilir, çok uzun da sürebilir. Cumhurbaşkanı Erdoğan iki liderle de sürekli olarak temas halinde.
