TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, Kocaeli’nin Gebze ilçesinde bulunan TÜBİTAK yerleşkesi içindeki Gen Mühendisliği ve Biyoteknoloji Enstitüsü’nde yerli koronavirüs aşısı ve yerli koronavirüs ilacı ile ilgili açıklamalarda bulundu. Türkiye Covid-19 Platformu tarafından birçok çalışma olduğunu ifade eden Mandal, çalışmalarda 3 aşının ön planda olduğunu belirterek, yıl sonuna doğru insanlığın kullanımına sunmayı hedeflediklerini belirtti. Yerli koronavirüs ilacında ise büyük aşama kaydettiklerini belirten Mandal, ağustos ayında iki yerli koronavirüs ilacının kullanılmaya başlanacağını söyledi. 'VLP AŞISINDA 1'NCİ FAZ TAMAMLANMAK ÜZERE' Koronavirüs salgını sürecinde aşı ve ilaç çalışmalarında büyük aşamalar kaydedildiğini ifade eden Prof. Dr. Mandal, "Pandeminin ilk başladığı dönemlerde bakanımızın koordinasyonuyla başlamış olan, Türkiye’deki aşı ve ilaç gelişmelerine yönelik, Türkiye’de yeni bir çalışma yöntemiyle 49 farklı kuruluşun, 436 araştırmacının bir araya geldiği ilaç ve aşı platformu oluşturmuştuk. Bugün geldiğimiz aşamalarda 17 projemizden 7 tanesi aşı projemiz, bu 7 aşı projemizin 3’ü özellikle ön planda giden aşılarımız ve bunlarda birincisi olan VLP aşısıyla ilgili yakın zamanda bakanımız da paylaştılar, ben ve kendileri Faz- 1 aşamasında da gönüllü olmuştuk. VLP aşısıyla ilgili 27 Mart tarihinde başlamış olduğumuz Faz 1 çalışması şu an birinci fazı tamamlamak üzere" dedi. 'VLP AŞISI, HEM VUHAN VİRÜSÜNE HEM MUTANTLARA KARŞI ÖZEL GELİŞTİRİLDİ' Yerli aşının Faz- 3 çalışmasını yıl sonunda tamamlanacağını belirten Prof. Dr. Mandal, şöyle konuştu: "Bu haftanın sonunda biz de 2'nci dozumuzu olacağız ve Faz- 1 çalışması tamamlanmış olacak. Bu ayın sonunda da inşallah her bir çalışma doğru gittiğinde Faz- 2 çalışmasına geçmiş olacağız. Takibinde yine yaklaşık 2 ay gibi bir süreyle Faz- 2 çalışması gerçekleşecek ve sonrasında da inşallah ağustos ayında Faz- 3 çalışmasına başlayabilmeyi ve yıl sonuna doğru da Faz- 3 çalışmasını başarıyla tamamlayıp tüm kullanıma hem ülkemizdeki hem de dünyadaki insanlığın kullanımına açmayı planlıyoruz. VLP aşısının daha önce de paylaştığımız gibi yenilikçi olan özelliği var. Dünyada şu an bu kapsamında 4 aşı adayı var ve henüz kitlesel bir kullanıma geçmiş VLP aşısı yok. VLP aşısındaki özellikle virüs benzeri parçacık virüsü taklit ediyor ve insanlarımızı bu enfeksiyona karşı koruma amacı olarak. Bu yaklaşımla en bilinen Vuhan virüsüne hem de aynı zamanda özellikle mutantlara karşı özel geliştirilmiş bir aşı. Özellikle Faz- 2 aşamasında mutantlara karşı da, İngiliz varyasyonuna karşı da geliştirilmiş versiyonu da kullanımda olacak. Geçen hafta 25 Nisan'da Covid-19 Türkiye platformunda ikinci aşımızın yenilikçi inaktif aşımız, birçok inaktif aşı adayları var ama yenilikçi boyutu kullanılan tipi ile ilişkili bu da bu platformun bir kazanımı. Bu çalışmalarımız Ankara Şehir Hastanesi’nde başladı. Şu an Faz- 1 çalışmalarımız devam ediyor. İnşallah haziran ayının ortalarında Faz- 1 çalışmalarını tamamlayıp 2'nci Faz aşamasında başlama noktasında." ‘3 AŞI ÇALIŞMAMIZ DA YENİLİKÇİ AŞI' Türkiye’de üretilmesi planlanan 3 yerli koronavirüs aşısının bilinen aşı gruplarının yanında yenilikçi özellikler barındırdığını söyleyen Prof. Dr. Mandal, açıklamasına şöyle devam etti: "3'üncü bir aşı adayımız da bu da bilinen Rus tipi Sputnik olarak bilinen veya Astra Zeneca aşısı olarak bilinen aşı gruplarının içinde ve yine yenilikçi yaklaşımla geliyor. Dolayısıyla mutantlara karşı kullanmış olduğumuz tasarımla daha etkililiği yüksek tasarım planlandı. Bu çalışmamız da inşallah Sağlık Bakanlığı tarafından değerlendirilme aşamasında, bu da tamamlandığında bu aşımız da klinik aşamasına başlamış olacak. Bu şekilde 3 tane çalışma var. Gerçekten 3'ü de dünyadaki benzerlerinin taklidi değil yenilikçi yaklaşımla yapılıyor. Bunun dışındaki diğer 4 aşımız da Faz çalışmalarımıza başlamak için yoğun çaba içindeler. Burada bugün Selçuk Üniversitesi’nde çalışılan, RNA tipi aşımızla ilgili hem hocalarımız, öğrencilerimiz bu merkezimizi kullanıyor." ‘AĞUSTOS AYINDA İKİ YERLİ İLAÇ KULLANIMDA OLACAK’ Ankara Üniversitesi ve Bahçeşehir Üniversitesi tarafından 2 önemli ilaç çalışması olduğunu ifade eden Prof. Dr. Mandal şunları söyledi: "Amaç Türkiye’deki yani Covid-19 Türkiye Platformu'nun birlikte geliştirme ve birlikte başarma yaklaşımı kapsamında ortak altyapının kullanılması. Tabii ki bu sürecin bir diğer aşaması olan ilaç ve tedavi yöntemlerinde de iki yeni molekül, başka amaçlara yönelik kullanılan, başka hastalıklara karşı kullanılan molekül Covid-19 tedavisinde bu hafta Faz- 2 çalışmalarına başlıyor. Dolayısıyla Faz- 1'i atlayıp Faz- 2 çalışmalarına başlıyor. Bunlardan birisi Ankara Üniversitesi’ndeki hocalarımızca geliştirilen tedavi yöntemi. Diğeri de Bahçeşehir Üniversitesi’ndeki hocalarımızca geliştirilen ilaç. Dolayısıyla bu ilaçlarımız da tasarımsal ve klinik öncesi aşamalarında mevcut tedavi yöntemlerine göre çok daha etkili olduğunu gözlemledik. Şu anda bunların Faz- 2 çalışmaları başlıyor. Burada da hedef ağustos ayında bu 2 ilacın da inşallah insanlığımızın kullanımına sunulmuş olmasını bekliyoruz." 'AŞI GELİŞTİRME MERKEZİ HALİNE GETİRECEĞİZ' TÜBİTAK yerleşkesinde bulunan Gen Mühendislik ve Teknoloji Enstitüsü’nün ilerleyen dönemlerde aşı geliştirme merkezi haline getirilmesi için çalışmaların devam ettiğini açıklayan Prof. Dr. Mandal, şöyle konuştu: "Tüm çalışmaların yapıldığı Gen Mühendislik ve Teknoloji Enstitümüzün sayın Cumhurbaşkanımızın da 9 Ağustos 2020 tarihinde açıklamış olduğu, genişletilmesi ve hücreden başlayıp pilot üretim aşamalarının tümünü içerecek şekilde bir aşı ve ilaç geliştirme merkezinin de bu kampüsümüzde kurulmasında son aşamaya geliyoruz. Bu müjde Cumhurbaşkanımız tarafından verilmişti, inşallah ağustos ayında da Türkiye’deki hücreden başlatıp pilot üretime kadar olan aşamaların tamamlanacağı bir ilaç ve aşı geliştirme merkezinin açılması mümkün olacak. Bu merkezdeki yapılacak olan çalışmalar sadece Covid-19 için değil, gelecekteki aşı ve ilaç geliştirme çalışmalarında tüm Türkiye’deki araştırmacılarımızın kullanacağı bir yer niteliğinde olacak. Bizim ülkemizde de şu an firmalarımız aşı ve ilaç geliştirme aşamalarında büyük bir çaba içindeler. Bu bazen yanlış anlaşılıyor sosyal medya ortamlarında. Türkiye’nin aşı üretimi 2022’nin sonuna kadar mümkün değil gibi algılanıyor. Böyle bir durum söz konusu değil. Ülkemizdeki değişik firmalarımız tarafından var olan altyapılarda bu yılın güz döneminden itibaren geliştirilen aşıların üretimi mümkün olacak."