Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Şahap Kavcıoğlu, yılın ilk enflasyon raporunu sunuyor. Kavcıoğlu'nun açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
- Varyantlara ilişkin risklerin canlı kalması bazı ülkelerde büyümeyi olumsuz etkiledi. Türkiye'nin ana ticaret ortaklarında büyüme öngörüleri 2021 yılı için ekim dönemine göre daha çok yukarı yönlü güncellenirken 2022 için büyüme öngörüleri bir miktar aşağı yönlü güncellendi.
- Türkiye'nin dış talep görünümü olumlu seyrini korumakta. Emtia fiyatları yüksek seyrini sürdürüyor. Enerji fiyatları gerilerken doğalgaz fiyatlarındaki düşüş etkili oldu. Enerji dışı emtia fiyatları ekim rapor dönemine göre artışını sürdürdü. Küresel enflasyonda dikkat çeken artışlar gözleniyor.
- Salgının etkilerinin zayıflamasıyla ortadan kalkması beklenen arz ve tedarik sorunlarının henüz düzelme eğilimine girmediği ve enflasyonu artırıcı yönde etki etmeye devam ettiğini değerlendiriyoruz. Varlık alımları azalarak devam ederken mevcut durumda destekleyici görünüm korunuyor.
- Gelişmekte olan ülkelerin bir çoğunda da güncel enflasyon gerçekleşmeleri ve beklentiler hedeflerin üzerinde seyrediyor. Gelişmekte olan ülkelere son dönemde portföy girişleri olduğunu gözlemliyoruz. Portföy akımları hâlâ salgın öncesi seviyelere ulaşamadı.
- Çin dışındaki hisse senedi piyasalarına girişler oldu. Türkiye'ye yönelik sermaye girişleri kasım ayında hisse senedi piyasalarında devam ederken aralık ayında hem DİBS hem de hisse senedi piyasalarında sermaye çıkışları gözlemlendi.
- 2021 yılı 3. çeyreğinde milli gelir çeyreklik bazda yüzde 2.7, yıllık bazda yüzde 7.4 oranında arttı. İktisadi faaliyet söz konusu dönemde kuvvetli seyrini sürdürdü. Kapasite kullanım seviyeleri ve diğer öncü göstergeler iktisadi faaliyetin hem dış hem iç talebin desteğiyle yılın son çeyreğinde güçlü seyrettiğini göstermekte. Sanayi üretimi dördüncü çeyrekte yükseliş eğilimini sürdürdü.
- Aşılanın hızlanması küresel toparlanmayı destekliyor. Virüsün yeni varyantlarının ortaya çıkmasına bağlı olarak aşılamanın yardımıyla izolasyon tedbirleri küresel ölçekte daha gevşek tutuluyor. Perakende satış hacmi ve hizmet ciro endeksleri özellikle turizm bağlantılı kalemlerin desteğiyle artışını sürdürüyor. Kartla yapılan harcamalara ilişkin verilere göre salgından daha çok etkilenen hizmet sektörlerinde artış oranlarının daha yüksek olduğunu görüyoruz.
- Kasım ayı itibari ile dış ticaret ve üretim endeksleri yılın son çeyreğinde sabit sermaye malları talebinin güçlü seyrettiğini teyit ediyor. İlave kapasite ihtiyacının önümüzdeki dönemde de yatırım talebini destekleyecek bir unsur olduğunu destekliyoruz.
- İstihdam, turizm sektöründeki olumlu seyrin etkisiyle hizmetler sektörünün öncülüğünde artış eğilimini korurken iş gücüne katılımın da sınırlı bir yükseliş olduğunu görüyoruz.
- Anketler imalat sanayinde istihdam beklentilerinin yüksek seviyede seyrettiğini gösteriyor. Önümüzdeki dönemde istihdam artışının devam edeceğini öngörüyoruz. İhracat artış trendini sürdürdü. İthalat yükseldi. Küresel talepteki toparlanma ve reel kurun seviyesine bağlı olarak ihracat miktarı artış eğilimini korudu. İthalat miktarı ise yatay seyretti ve reel dengelenme süreci devam etti.
- 12 aylık birikimli cari dengedeki iyileşme kasım ayında devam etmekle birlikte bir miktar ivme kaybetti. Altın ve enerji hariç bakıldığında yıllık cari dengedeki iyileşmenin sürmekte olduğunu görüyoruz.
- Cari işlemler dengesindeki iyileşmenin güçlenerek devam etmesinin önümüzdeki dönemde dış finansman ihtiyacını azaltarak ülke risk primini olumlu etkilemesini beklenmektedir. Cari işlemler dengesinin 2022 yılında fazla vereceğini öngörüyoruz
- Yıllık kredi büyümesi yüzde 13.8 seviyesine gerilerken ılımlı bir seyir izlemiştir. Dördüncü çeyrekte kredi büyüme hızı tarihsel ortalamalara yakınsadı. 2021 yıl sonu itibariyle kur etkisinden arındırılmış ticari ve tüketici büyüme hızları sırayla yüzde 10.9 ve yüzde 20.2 düzeyinde gerçekleşti
- İhtiyaç kredi büyümesi yatay seyretmeye devam etti. Ticari kredilerdeki gelişmeleri önemsiyoruz.
ENFLASYON GÖRÜNÜMÜ
- Tüketici enflasyonu 2021 sonunda yüzde 36.8 olarak gerçekleşti. Ve yıllık enflasyonda tüm alt gruplarda artış gözlemlendi. Döviz kuru gelişmeleri enflasyondaki yükselişin en önemli belirleyicilerinden biri oldu. Enflasyondaki yükselişte temel mal, gıda ve enerji grupları öne çıktı.
- Çıktı açığı göstergeleri yılın son çeyreğinde potansiyelin üzerinde bir ekonomik aktiviteye işaret ediyor. Büyümenin daha dengeli bir kompozisyonda gerçekleştiğini değerlendiriyoruz. Döviz kurlarına endeksli fiyatlama davranışları enflasyondaki yükselişin en önemli belirleyicisi oldu.
